Chatbots
Vier hoofdrolspelers
De meest bekende generatieve AI toepassing is de chatbot. Chatbots kunnen op basis van een zeer groot statistisch (computer)model menselijke taal verwerken: "natural language processing" of NLP. Bij de chatbots zijn er momenteel, juli 2024, vier hoofdrolspelers: ChatGPT, Copilot, Gemini en Claude.
Overzichtje: ChatGPT vs. Copilot vs. Gemini
 |
 |
ChatGPT: Leverancier: OpenAI | url: https://chat.openai.com/ | Over zichzelf: ChatGPT
|
|
ChatGPT wordt aangeboden in diverse varianten, een aantal daarvan is gratis te gebruiken. In de betaalde versie krijg je de optie om je eigen "GPT's" te bouwen, waarmee je een prompt kunt standaardiseren, werken met "Retrieval-Augmented Generation" en met plugins.
Ondanks diverse pogingen is het niet gelukt om een verwerkingsovereenkomst af te sluiten met OpenAI. Gebruik van |
OpenAI is daarom niet in overeenstemming met de AVG/GDPR wetgeving. Gebruik ChatGPT dus niet voor bedrijfs- of privacygevoelige informatie. Ook niet in de betaalde versies! NB: werk van studenten is per definitie privacygevoelig. Als docent mag je dit dus niet uploaden naar ChatGPT. De student zelf mag dit wel, mits vrijwillig en voldoende geïnformeerd (informed consent).
Copilot: Levernacier: Microsoft | url: https://copilot.microsoft.com | Over zichzelf: Copilot
 |
Copilot voor Web (voorheen Bing Chat) is gebaseerd op GPT4.0 van OpenAI. Copilot is een doorontwikkeling van de zoekmachine Bing van Microsoft. Dit is te merken In de output: Copilot voegt ook referenties toe. |
de belangrijkste zoekresultaten. In de creatieve stand lijkt de reacties van Copilot het meest op die van ChatGPT, hoewel de output van ChatGPT vaak langer is en meer details bevat dan die van Copilot. In de gespreksstijl Creatiever kan Copilot ook afbeeldingen genereren. ChatGPT kan dit niet.
In de Corporate licentie van Microsoft, die van toepassing is in veel onderwijsinstellingen, is de beveiligde versie van Copilot inbegrepen. Of Copilot hiermee voldoet aan de AVG/GDPR wetgeving is momenteel (juli 2024) nog in onderzoek bij SURF.
Overigens: naast de chatbot zijn er diverse andere uitvoeringen van MS Copllot. Er is ook Copilot voor Windows 11, Copilot voor M365 (Office) en integraties van Copilot in de diverse andere Microsoft apps en software. Deze vormen van Copilot zijn meestal niet gratis, ook niet in de Corporate licentie van Microsoft.
Gemini: Leverancier: Google | url: https://gemini.google.com | Over zichzelf: Gemini
 |
Gemini (voorheen Google Bard) is de AI-chatbot van Google en is gebaseerd op een feitelijk taalmodel, geoptimaliseerd om nauwkeurige en feitelijke informatie te verstrekken.
In tegenstelling tot ChatGPT, wat is gebaseerd op een Transformer model dat juist zoekt naar diversiteit in de output. Gemini is daardoor beter is in het beantwoorden van je vragen op een |
informatieve manier, zelfs als ze open, uitdagend of vreemd zijn [6] . Net als Copilot maakt Gemini gebruik van geavanceerde zoekalgoritmen, in dit geval die van Google, om relevante informatie snel te vinden en te presenteren.
Ook Google biedt een betaalde variant aan, waarbij het enige verschil de gebruikerslimiet is. Behalve Gemini biedt Google ook NotebookLM, waarmee je kunt werken met "Retrieval-Augmented Generation". BIj RAG wordt de reactie op de prompt gebaseerd op de inhoud van de documenten en andere data die je verstrekt. Dit verkleint de kans op hallucineren. I.t.t. OpenAI biedt Google deze tooling (vooralsnog) gratis aan. Evenals ChatGPT voldoen ook Gemini en NotebookLM niet aan de AVG/GDPR wetgeving.
Claude: Leverancier: Anthropic | url: https://claude.ai | Over zichzelf: Claude
 |
Lange tijd was Claude nog niet beschikbaar in Europa, maar sinds mei 2024 kun je het ook in Nederland en België gebruiken. Claude is ontwikkeld door Anthropic en met het nieuwe model 3.5 Sonnet claimt Claude beter te zijn dan ChatGPT.
Bij de gratis versie heb je toegang tot het model Claude 3.5 Sonnet, dat halverwege juni 2024 is gelanceerd. Anthropic claimt dat dit model momenteel ‘best-in-class’ is, dus beter dan ChatGPT’s GPT-4o. |
Daarnaast heb je de betaalde versies Claude Haiku (het snelste model) en Claude Opus (voor onder andere voor diepgaande analyses en andere complexe taken). In tegenstelling tot ChatGPT bieden de betaalde versies niet meer mogelijkheden, maar wel een hogere gebruikerslimiet en voorrang bij toegang tot Claude als het erg druk is.
Ook zijn er in Claude de "Artifacts", ook in de gratis versie. In een apart zijscherm kun je bijvoorbeeld interactieve modellen bouwen, zoals deze 'Beam Bending Simulator' (voor bouw- en werktuigbouwkundigern welbekend; met dank aan Abboy Verkuilen van de Haagse Hogeschool). Je kunt ook games creëren, flowcharts maken, interactieve afbeeldingen of rapporten genereren en interactieve quizzen bouwen op basis van een pdf om je kennis te testen. [13]
Overige chatbots
Behalve deze drie grote chatbots zijn er ook andere chatbots die hun toepassing kunnen vinden in het onderwijs. Zonder te streven naar volledigheid en met weinig toelichting volgt hieronder een opsomming. Aanvullingen en/of een meer uitgebreide toelichting zijn welkom bij de ontwikkelaars van deze LibGuide: Monika Sieron en Erwin de Beer.
|
|
Perplexity AI een AI zoekmachine die ook als chatbot kan fungeren. Zie ook Wat is Perplexity-AI? - FourWeekMBA |
|
|
|
 |
|
 |
Apple Intelligence Preview - Apple - "Coming in beta this fall*"
|
 |
Meta AI - voor Facebook, nog niet beschikbaar in Nederland |
Wat kunnen AI-chatbots zoals ChatGPT, Bing Chat en Google Bard?
"Taal is zeg maar echt mijn ding" is de titel van een boek van Paulien Cornelisse. Het zou ook heel goed de lijfspreuk van AI-chatbots kunnen zijn, ware het niet dat chatbots geen lijf hebben. Want:
|
Het is belangrijk om te onthouden dat ik als ChatGPT een AI-taalmodel ben en geen menselijke intelligentie bezit. Ik ben ontworpen om te assisteren en informatie te verstrekken, maar het is altijd verstandig om kritisch te blijven en waar nodig |
|
|
expertise van professionals te raadplegen. |
Chatbots kunnen:
- Vragen beantwoorden
- Informatie verstrekken
- Creatieve inhoud creëren
- Taal- en grammaticahulp bieden
- Vertalingen maken
- Code maken/verbeteren
- Algemene kennisvragen beantwoorden
- Product aanbevelingen doen
- Planning- en organisatiesuggesties doen
- Gesprekken voeren.
NB:
ChatGPT en Bing Chat zijn chatbots die gemaakt zijn op GPT-3.5 resp. GPT-4.0 van OpenAI. Google Bard is gebouwd op het PaLM taalmodel van Google. Dit zijn voorbeelden van large language models, een vorm van kunstmatige intelligentie. Deze taalmodellen zijn getraind aan de hand van gigantische hoeveelheden tekst op het internet. Van nieuwsartikelen, Wikipedia-pagina’s en filmscripts tot chatgesprekken. Het feit dat de output van AI-chatbots zo echt lijkt, is een bewuste ontwerpkeuze van de makers: de tekst die eruit komt moet zoveel mogelijk lijken op de teksten waarmee het slimme systeem is getraind. Dat betekent niet dat de teksten altijd kloppen, maar vaak kloppen ze wel en anders wekken ze toch op zijn minst die illusie. [4]
Het model heeft dus op basis van grote hoeveelheden tekst geleerd om te voorspellen wat het meest waarschijnlijke volgende woord in een zin is. AI-chatbots doorgronden niet de betekenis van een tekst en voor zover ze informatie kunnen zoeken op internet (Bing Chat en Google Bard), verwerken ze deze informatie van internet of andere databases niet in hun reactie. Daardoor maken ze ook regelmatig fouten. Zie ook de volgende tab, "Hoe werken ze?", in dit onderdeel.
Bijzondere toepassingen
Sommige chatbots kunnen meer dan alleen met tekstuele output reageren op tekstuele input:
- Bing Chat kan, in de gespreksstijl Creatiever, ook afbeeldingen genereren.
- Bing Chat en Google Bard kunnen ook afbeeldingen analyseren:
- In Bing Chat vind je in het chatveld een knop om afbeeldingen te uploaden of, met je smartphone, een foto te maken en die te gebruiken.
- Bij Google Bard gaat dat via Google Lens, zie Hoe je Google Bard kunt gebruiken om afbeeldingen te begrijpen (androidworld.nl)
Wat kunnen AI-chatbots (nog) niet?
- Informatie verstrekken van na de datum waarop hun training is afgerond. Officieel hebben OpenAI en Google niet bekendgemaakt tot welke datum hun LLM's getrained zijn. Vaak wordt voor GPT oktober 2021 genoemd.
- Gevoelige informatie verstrekken: Chatbots hebben geen toegang tot persoonlijke, vertrouwelijke of specifieke informatie over individuen, tenzij het openbaar beschikbaar is.
- Medisch advies geven: voor medisch advies is het altijd het beste om een professionele arts of zorgverlener te raadplegen.
- Juridisch advies geven.
- Emoties begrijpen.
- Complex redeneren en analyseren: antwoorden zijn gebaseerd op patronen in de trainingsdata en kunnen soms oppervlakkig zijn. Naarmate een gesprek langer duurt wordt het voor de chatbot steeds lastiger om goed te blijven reageren op de steeds toenemende complexiteit.
- Garantie op nauwkeurigheid: Het is altijd verstandig om de antwoorden te verifiëren met andere betrouwbare bronnen.
Large Language Model GPT 3.5
Over de werking van het PaLM taalmodel van Google is erg weinig bekend. Dat geldt ook voor het GPT4.0 model van OpenAI. Het enige LLM waarbij enige informatie beschikbaar is over de werking ervan is GPT-3.5, wat staat voor "Generative Pre-trained Transformer 3.5". Dit is de versie van het GPT-model dat gratis beschikbaar wordt gesteld door OpenAI.
Net als eerdere versies van het GPT-model, is GPT-3.5 een zogenaamd "pre-trained" model. Dit betekent dat het is getraind op een enorme hoeveelheid tekstgegevens uit verschillende bronnen, zoals boeken, artikelen, websites en meer. Het trainingsproces bestond uit het voorspellen van woorden in een gegeven context, zodat het model geleidelijk taalpatronen en samenhang tussen woorden kon leren.
De manier waarop de chatbot werkt, is te vergelijken met een machine die wiskundige calculaties en statistische analyses uitvoert om uit te vinden welke woorden hij kan gebruiken in de gestelde context. De systemen worden getraind op woorden die elkaar vaak opvolgen. Ze leren welke woorden belangrijk zijn in die zinnen. [11]
Of, in de woorden van ChatGPT zelf: [7]
|
Wanneer je me een vraag stelt, analyseer ik de woorden en zinnen om te proberen te begrijpen wat je bedoelt. Vervolgens kijk ik naar mijn enorme hoeveelheid geleerde informatie en probeer ik te voorspellen welk antwoord het meest waarschijnlijk |
|
|
correct is op basis van wat ik heb geleerd. Ik baseer mijn voorspellingen op patronen, verbanden en informatie die ik heb geabsorbeerd tijdens mijn training.
Net als bij kansberekening zijn sommige antwoorden waarschijnlijker dan andere, en ik probeer de meest waarschijnlijke antwoorden te geven op basis van de beschikbare informatie. Het kan echter voorkomen dat mijn voorspellingen niet altijd perfect zijn, omdat taal soms complex kan zijn en context belangrijk is.
Het is daarom altijd goed om kritisch te blijven en te controleren of de antwoorden die ik geef logisch en betrouwbaar lijken. Als iets niet duidelijk is of als je twijfelt, is het een goed idee om ook andere bronnen te raadplegen of het aan een echt persoon te vragen. |
GPT-3.5 heeft ongeveer 175 miljard parameters. Het grote aantal parameters stelt het model in staat om complexe taalkundige structuren te begrijpen en nauwkeurige en contextueel relevante antwoorden te genereren.
Het is belangrijk op te merken dat GPT-3.5, net als andere taalmodellen, niet perfect is. Het kan soms foutieve of onnauwkeurige antwoorden geven en het kan gevoelig zijn voor bepaalde vooroordelen die aanwezig zijn in de trainingsdata.
Vier video's
Het is lastig om op een hoog abstractieniveau, dus zonder veel wiskunde en IT-jargon, uit te leggen hoe een LLM nu precies werkt. Hieronder vier video's waarin een goede poging wordt gedaan.
Tips en trucs
| Deze tips en trucs zijn verzameld op basis van de eerste ervaringen in het werken met de AI-chatbots. Meer tips en trucs zijn welkom bij de ontwikkelaars van deze LibGuide: Monika Sieron en Erwin de Beer. Wij zorgen er voor dat jouw tips en trucs worden toegevoegd. |  |
Langere prompt of output
De maximale lengte van een prompt is ca. 15.000 karakters, het antwoord heeft ook de lengte van maximaal ca. 15 000 karakters.
Wil je langer prompt invoeren of langer output genereren?
- Prompt: voer de prompt in in delen. Vertel de chatbot dat je een prompt in delen gaat invoeren en vraag na elk deel wel een ontvangstbevestiging ("Ik geef je nu een prompt in xx delen. Reageer na elke deel alléén met 'ontvangen', geef geen andere reactie dan 'ontvangen' tot ik je toestemming geef voor ook weer andere reacties."). Zie verder ook de pagina over Prompt engineering.
Afhankelijk van je prompt kun je ook een tekstbestand gebruiken. Zie verder hieronder. - Output: vraag om de vorige reactie te vervolgen.
Bestanden uploaden
Uploaden van tekstbestanden en afbeeldingen is mogelijk in ChatGPT-4o, ChatGPT Turbo en in Copilot. In Gemini kun je wel afbeeldingen uploaden maar geen tekstbestanden. In NotebookLM, ook van Google, kan dat wel.
De chatbot leest de inhoud van de tekst, waarbij platte tekst over het algemeen het beste werkt, en 'begrijpt' wat er op een afbeelding te zien is. Je kunt dus over het bestand 'in gesprek' gaan met de chatbot, vragen om een samenvatting of bijvoorbeeld om de tekst te herschrijven voor een andere doelgroep.
LET OP: Upload geen werk van studenten in ChatGPT vanwege auteursrechten en schending van de AVG-wetgeving!
Tabellen (bijv. rubrics)
Bij uploaden door knippen en plakken in het chatvenster wordt een tabel niet altijd herkend. Uploaden als bestand (zie hierboven) werkt meestal wel. Zo niet, exporteer de tabel dan via Excel als *.csv en upload dat bestand (of knip en plak de tekststring in het chatvenster). Zeg er wel even bij dat het een *.csv bestand betreft ("de tekst die ik je ga sturen moet je interpreteren als een csv-bestand").
Wil je de output in tabelvorm (bijvoorbeeld een rubric), vraag daar dan om in je prompt.
Toenemende complexiteit
Naarmate een gesprek langer duurt wordt het voor de chatbot lastiger om goed te blijven reageren op de steeds toenemende complexiteit. De chatbot neemt namelijk het gehele voorafgaande gesprek mee als prompt, en al vlug wordt die prompt te complex voor de tool (zie ook Prompt engineering). Een nieuw gesprek starten, met als startpunt de voorlopige conclusie van het vorige gesprek, werkt dan vaak beter.
Tips voor docenten
Zie:
- Weten & Regelen - Medewerker - Generatieve AI | Mijn Hanze (login vereist)
- Hoe ChatGPT jouw werk als docent makkelijker maakt I SURF
PowerPoint presentaties creëren met ChatGPT
ChatGPT-4o kan direct een PowerPoint voor je genereren, maar daarmee bereik je vrij snel je gratis gebruikslimiet. In onderstaand filmpje zie je hoe met een kleine handmatige omweg ook met ChatGPT 3.5 een PowerPoint kunt maken. Bij methode 1 maak je gebruik van Visual Basic (VBA), bij methode 2 (vanaf t= 2m47s) doe je het helemaal handmatig:
Afbeeldingen genereren
Er zijn veel AI-tools om afbeeldingen mee te genereren. De drie meest bekende zijn DALL·E 2, Stable Diffusion en Midjourney. Hieronder worden ze kort beschreven. Na die beschrijvingen volgt nog een aantal linkjes naar andere tools.
DALL·E
DALL·E is een AI model van Open AI dat fotorealistische afbeeldingen genereert. DALL-E heeft drie functies: 1. het maken van nieuwe (unieke) afbeeldingen; 2. het aanpassen van bestaande afbeeldingen; 3. het maken van variaties van een afbeelding. Het model maakt nieuwe afbeeldingen en kan bestaande afbeeldingen aanpassen op basis van een simpele tekstuele invoer.
Sinds de ontwikkeling van DALL·E 3 staat OpenAI niet meer toe om de tool directe gebruiken. De toegang verloopt nu via de betaalde ChatGPT versies Plus, Teams en Enterprise of via de API. Ook via Microsoft Copilot of Microsoft Image Creator (bing.com/create) kun je DALL·E gratis gebruiken om nieuwe (unieke) afbeeldingen te maken. Zie onderstaande video:
Stable Diffusion
Stable Diffusion Online (stablediffusionweb.com)
of
Stable Diffusion 2-1 - a Hugging Face Space by stabilityai (deze is vaak sneller)
Stable Diffusion is een tekst-naar-beeld machine learning-model. Een deep learning-model van kunstmatige intelligentie waarmee we afbeeldingen kunnen genereren uit tekst die we als invoer of invoer plaatsen. Stable Diffusion is een Open Source-project, dus iedereen kan het gebruiken en iedereen die kan programmeren kan bijdragen aan de doorontwikkeling.
Meer toepassingen van en met Stable Diffusion:
- How to use Dreambooth to put anything in Stable Diffusion (Colab notebook) - Stable Diffusion Art (stable-diffusion-art.com)
- Deze AI-tool verandert jouw crappy tekening in een meesterwerk (want.nl) / ControlNet - Control Diffusion Models (stablediffusionweb.com)
Midjourney
In tegenstelling tot DALL·E 2 en Stable Diffusion kun je Midjourney niet op je computer installeren of via een webapp gebruiken. Je draait Midjourney via Discord:
- Meld je aan voor Discord.
- Meld je aan voor Midjourney en accepteer de uitnodiging voor het Midjourney Discord-kanaal.
- Ga naar een #newbies-kanaal en typ /subscribe.
- Kies je Midjourney-plan.
- Ga terug naar Discord en begin met het genereren van afbeeldingen.
- Bewerk, schaal en download uw creaties.
Zie How to use Midjourney | Zapier voor de details.
Midjourney werkt alleen met betaalde accounts. Die kosten $ 10 (Basic), $ 30 (Standard), $ 60 (Pro) of $120 (Mega) per maand (zie verder Midjourney Subscription Plans) en daarmee kun je je eigen 'Midjourney server' aanmaken. Dan heb je je eigen omgeving waarin je de afbeeldingen maakt en heb je niks te doen met de andere gebruikers.
Het voordeel van 'alleen betaald' is misschien wel dat Midjourney veel support geeft aan haar gebruikers. Bijvoorbeeld over het schrijven van de optimale prompt. Wellicht werken deze tips ook bij de andere tools om afbeeldingen te genereren.
Overige AI-tools voor afbeeldingen
Zie o.a.:
 |
Leonardo.ai. Zie ook Viral: waarom Leonardo AI een enorme hit is (dutchcowboys.nl) |
 |
Lensa - Prisma Labs (prisma-ai.com). Zie ook Viral op Instagram: Lensa, selfiekunst door AI (dutchcowboys.nl) |
 |
Baground remover | Canva |
 |
Free Image Background Remover | Adobe Express |
 |
Runway - Advancing creativity with artificial intelligence. (runwayml.com) |
 |
This Person does not exist - Unreal Person created by AI Free |
 |
AI Image Generator | Recraft - "The first generative AI design tool that lets users create and edit digital illustrations, vector art, icons, and 3D graphics in a uniform brand style." |
 |
https://ideogram.ai/ - "Within the user interface, you can generate images, browse and filter previously generated images, curate your user profile, manage your subscription, and more" |
En zie ook:
Wat kunnen ze, en wat (nog) niet?
AI-programma’s maken realistische afbeeldingen door te kijken naar een grote hoeveelheid echte foto’s. Hun achilleshiel is dat ze alleen kennen wat ze gezien hebben en niet goed weten waaraan ze aandacht moeten besteden. Mensen in deepfakevideo’s knipperen bijvoorbeeld vrijwel nooit met hun ogen, omdat AI vaak getraind zijn met beelden van mensen met hun ogen open.
AI-programma’s zijn nog niet goed in het genereren van realistische handen. Soms hebben ze zes vingers, of vingers die allemaal even lang zijn of in een rare houding staan. Pupillen zijn bij mensen vrijwel altijd rond, maar AI plaatst soms vreemde schaduwvormen midden in het oog. Lichtreflecties zouden altijd bij beide ogen op dezelfde plek moeten zitten, maar ook hier heeft AI doorgaans moeite mee.
AI worstelt geregeld met natuurwetten. Zo blijkt het nabootsen van licht en schaduwen lastig. Met name als er een raam of reflecterend oppervlak in de foto te zien is, zie je vaak licht en schaduwen op plekken waar dit niet hoort. Lees meer op Welke van deze foto's is gemaakt met AI? Een expert geeft tips (nationalgeographic.nl)
Ook kunnen AI-afbeeldingsgeneratoren (nog) niet een aantal keer na elkaar hetzelfde karakter of dezelfde omgeving afbeelden. Elke afbeelding is uniek; een AI-tool kan dus nog geen stripverhaal maken, en ook niet een heel specifiek geënsceneerde foto of afbeelding daarvan. "Als je een foto nodig hebt van een hulpverlener en een cliënt tie samen komen in de keuken van een doorsnee huis, kun je het beste maar met 2 modellen en 1 lange lens naar zo'n keuken gaan en daar het perfecte plaatje schieten"
Met dank aan Chris Hoksbergen, ook voor onderstaande afbeelding
Maar binnenkort kunnen ze ook dat; exponentiële ontwikkeling van Midjourney:
Twee filmpjes
Om uit te leggen hoe visuele AI-tools werken heb je visualisatie nodig. Deze twee filmpjes samen geven een goed beeld van de werking van AI-tools die afbeeldingen genereren.
Tips en trucs
"It's all about the prompt"
(Zie ook de pagina over Prompt engineering in deze LibGuide)
- De prompt voor een afbeelding bestaat uit drie delen:
- Het onderwerp - wat is het?
- De details en de omgeving - wat doet het en waar is het?
- De stijl, artiest en/of media type
Bijvoorbeeld: "Een schilpad, zwemmend onder water, expressionistisch schilderij"
- "Hoe concreter, hoe beter": je kunt de afbeeldingsgenerator vragen naar een afbeelding van een concreet concept, of een abstracter concept. Hoe concreter, hoe beter voorspelbaar het resultaat zal zijn.
De prompt "een microscoop" zal altijd een afbeelding van een microscoop opleveren. De prompt "hoop" kan heel verschillende beelden genereren.
- Gebruik bevestigingen (geen ontkenningen)
"Een man zonder baard" vs. "Een gladgeschoren man": bij de eerste prompt is er een gerede kans dat de AI-tool juist een man MET een baard genereert.
- Voeg stijl, artiets en/of meditype bij voorkeur toe aan het einde van de prompt.
Voorbeelden van stijlen: Cartoon-style - Vintage illustration - Pop art - Digital art - Watercolor - Impressionism - Minimalism - Surrealism - Graffiti - Pointillism - Manga/Anime - Realism - Cubism - Abstract Expressionism - Street Art - Art Nouveau - Fauvism - Renaissance - Collage
Voorbeelden van stijlen gekoppeld aan artiesten: Van Gogh's Post-Impressionism - Monet's Impressionism - Picasso's Cubism - Dali's Surrealism - Rembrandt's Baroque - Da Vinci's Renaissance
Extra tip: vraag een AI-chatbot om nog meer stijlen op te sommen.
"Vingers en tanden"
Bij door AI gegenereerde afbeeldingen van mensen gaat het vaak fout bij de vinger (teveel of te weinig vingers aan een hand; onnatuurlijk lange vingers; vingers in een onnatuiurlijke stand) en bij de tanden (vooral teveel tanden).
Wetenschappelijke AI tools
Eclicit
Eclicit is een onderzoeksassistent die taalmodellen zoals GPT-3 gebruikt om delen van de workflows van onderzoekers te automatiseren. Op dit moment is Literature Review de belangrijkste workflow in Elicit. Als je een vraag stelt, toont Elicit relevante papers en samenvattingen van belangrijke informatie over die papers in een gebruiksvriendelijke tabel.
Overzicht van tools voor diverse fasen in een wetenschappelijk onderzoek
met dank aan Eva Willems, Haagse Hogeschool
Zoeken en verzamelen van literatuur
 |
|
 |
|
 |
|
 |
|
Analyseren van literatuur
 |
|
 |
|
 |
|
Samenvatten en schrijven
 |
|
 |
|
 |
|
Andere nuttige tools:
- Grammarly (freemiium): Controleert je teksten op spelling- en grammaticafouten. https://www.grammarly.com/
- TextCortex (freemium): Helpt je bij het genereren van tekst, het corrigeren van fouten en het verbeteren van je schrijfstijl. https://textcortex.com/
Tips voor het gebruik van AI-tools voor literatuurstudie:
- Gebruik verschillende tools om de beste resultaten te krijgen.
- Wees kritisch over de informatie die je van AI-tools krijgt.
- Gebruik AI-tools niet als vervanging van je eigen oordeel en expertise.
Naast de bovenstaande tools zijn er nog veel meer AI-tools beschikbaar voor literatuurstudie. Het is belangrijk om te experimenteren met verschillende tools om te vinden wat het beste werkt voor jou.
Hier zijn nog een paar bronnen waar je meer informatie kunt vinden over AI-tools voor literatuurstudie:
- Voorbij ChatGPT: AI-tools in literatuuronderzoek: https://uba.uva.nl/content/evenementen/2024/01/voorbij-chatgpt-ai-tools-in-literatuuronderzoek.html (Universiteit van Amsterdam)
- 16 beste AI-onderzoekstools: https://www.morningdough.com/nl/ai-tools/best-ai-research-tools/ (Morning Dough)
Overige tools
Disclaimer
Wekelijks verschijnen en verdwijnen er op het internet generatieve AI-tools. De praktische waarde van die tools is onzeker. In veel gevallen is het niet meer dan een mooi verpakte prompt, en kun je met een goed bedachte prompt een chatbot dezelfde output laten genereren.
Onder de verschillende tabs in dit deel is een aantal AI-tools gerubriceerd die mogelijk wel van waarde kunnen zijn bij het ontwikkelen of verzorgen van onderwijs. Zonder te streven naar volledigheid, met weinig toelichting en veelal nog niet getest. Alle tools zijn gratis te testen. Een klein aantal is daarna blijvend en onbeperkt gratis, andere tools hebben een fremium optie en enkele zijn na de proefperiode alleen nog betaald te gebruiken. Bedenk wel dat je bij een gratis dienst altijd betaalt met je data!
Aanvullingen en/of een meer uitgebreide toelichting zijn welkom bij de ontwikkelaars van deze LibGuide:
Monika Sieron en Erwin de Beer.
AI-tools voor het ontwikkelen van lessen
 |
Spark your students curiosity (curipod.com) - freemium |
 |
AI Lesson Planner - Education Copilot - 30 dagen gratis proberen |
 |
NOLEJ - Create e-learning in minutes! - gratis proberen |
AI-tools voor het genereren van (quiz)vragen
 |
Yippity | Convert your notes into quizzes or flashcards automatically - elke maand 3x gratis |
 |
|
 |
Formative | Vragen en hints Aangedreven door ChatGPT - gratis |
 |
|
 |
AI-tools om het schrijfproce te ondersteunen
AI-tools bij de voorbereiding van een presentatie
 |
Ingebouw in PowerPoint! Zie Uw diavoorstelling oefenen met Speaker Coach - Microsoft Ondersteuning |
 |
Wepik - Free AI Presentation Maker - gratis |
 |
Create Presentation Slides With AI in seconds with SlidesAI - freemium |
 |
ChartGPT - Leverage GPT4 by OpenAI for table summarization, charting, and more - "pay as you go", zie ChartGPT homepage |
AI-tools in relatie tot video
 |
Summarize.tech: AI-powered video summaries - freemium | |
|
Pictory – Video Marketing Made Easy - Automatically create short, highly-sharable branded videos - gratis proberen | |
 |
D-ID Photo To Video Platform - gratis proberen | |
 |
Online Video Editor | Video Creator | InVideo - freemium: "10 mins/wk of free AI generation" | |
 |
Pika - gratis proberen | |
 |
Fliki - Turn text into videos with AI voices - ook voor ideas, blogs, ppts, tweets - freemium, "5 minutes of credits per month" |
Leuk om te weten: collega Kjell Neumann, coördinator van de Hanze Makerspace, maakte met behulp van ChatGPT, Elevenlabs (zie de tab "Geluid") en D-ID een video waarin hij het gebruik van AI in het onderwijs toelicht:
- Kjell liet de tekst genereren door ChatGPT.
- Met ElevenLabs genereerde bij uit die tekst vervolgens een voice clone van zijn eigen stem.
- Waarna hij uit die voice clone met D-ID een animatie-video van zichzelf genereerde.
AI-tools in relatie tot geluid (muziek en spraak)
AI-tools voor feedback
NB: automatische feedback door AI-tools is nog grotendeels toekomstmuziek!
Generatieve AI-tools staan nog zeer bekend om hun onnauwkeurige en soms gewoon foutieve antwoorden en reacties en bovendien bevat de AVG een verbod op een "uitsluitend op geautomatiseerde verwerking gebaseerd besluit waaraan voor de betrokkene juridische of anderszins aanmerkelijke gevolgen zijn verbonden".
Zie verder de tab Feedback in AI als assistent in onderwijs
 |
gotFeedback (gotlearning.com) - freemium "Helping teachers and students capture and communicate about their learning as it is happening" |
 |
Feedback Companion Edu - Jouw Gratis AI maatje - gratis Ontwikkeld door Pascal Mariany, senior docent aan de Hogeschool Utrecht en zelfstandig innovator in het onderwijs. |
Overige generatieve AI-tools
 |
3DFY.ai - 3D-modelen genereren |
| 10 | 10 INCREDIBLE AI Tools You Can’t Live Without - YouTube |
 |
And our colleagues at RuG also provide information, in English: What are AI tools and how do they work? - EDU Support (rug.nl) |
 |
ChatPDF - Chat with any PDF! - freemium |
 |
There's An AI For That - The Biggest AI Aggregator (theresanaiforthat.com) |
 |
Futurepedia - Find The Best AI Tools & Software (met goede zoek- en filteropties) |
 |
AI Tools for Academics (bevat "uitsluitend AI tools die geschikt zijn voor HO toepassingen", met goede zoek- en filteropties) |
 |
15 Days | 15 AI Assistants | (glide.page) - 15 werkende voorbeelden van AI-assistenten "to demonstrate the power of AI" |