Om een goede zoekopdracht uit te voeren zul je iets meer moeten doen dan enkel losse termen in een zoekbalk zetten. Om specifieke en gerichte informatie over je onderwerp terug te vinden, moet je de zoektermen logisch met elkaar combineren. Hiervoor gebruik je Booleaanse operatoren:
Let op: Ga zorgvuldig om met het het gebruik van NOT; het kan zijn dat relevante artikelen hiermee per ongeluk worden uitgesloten (false negatives). Een tip hier is: voer de zoekopdracht uit met en zonder de NOT, en bekijk wat het verschil is door de resultaten met elkaar te vergelijken in je Search History. Hoeveel resultaten worden weggelaten? Zijn de resultaten die wegvallen ook daadwerkelijk niet relevant voor je zoekopdracht? Op basis hiervan kun je beslissen of de NOT een zinvolle toevoeging is aan je zoekstring.
Stappenplan voor het bouwen van een zoekstring:
Algemeen voorbeeld: (... OR ... OR ... OR ...) AND (... OR ... OR ... OR ...) AND (... OR ... OR ... OR ...)
Nu heb je een basiszoekstring gecreëerd die je voor meerdere databanken kunt gebruiken. Voor een aantal databanken kun je de zoekstring perfectioneren door thesaurustermen en/of zoekvelden toe te voegen (zie hieronder).
Er bestaan nog meer technieken om je zoekstring aan te scherpen. Let op, databanken hanteren vaak hun eigen 'spelregels'. Het is aan te raden om per databank na te gaan welke 'regels' er gelden wat betreft de syntax van je zoekopdracht. Deze zijn te vinden in de HELP- of FAQ-sectie van de betreffende databank.
Exacte woordcombinatie
Als je alleen zoekresultaten wilt vinden die de ingegeven zoektermen in exact dezelfde volgorde moeten bevatten, zet dan je zoektermen tussen dubbele aanhalingstekens ("....."). Bijvoorbeeld "Attention Deficit Hyperactivity Disorder".
Tip! Een exacte woordcombinatie is eigenlijk een strenge versie van de Booleaanse AND-operator, waarbij de zoektermen ook nog eens naast elkaar moeten staan. De volgorde van de zoektermen is daarom niet willekeurig, maar wordt door jou vastgelegd.
Trunkeren
Trunkeren is een techniek die je kunt inzetten om je zoekopdracht uit te breiden; je vervangt dan het eind van een zoekterm door een truncatieteken, ook wel wildcard genoemd. Op deze manier kun je op efficiente wijze woordvarianten vinden en dus je zoekopdracht uitbreiden. Bijvoorbeeld:
Truncatiesymbolen kunnen verschillen per database, maar veelvoorkomende symbolen zijn *, !, ? of #.
Wildcards:
Een wildcard is een symbool dat een letter van een woord vervangt. Dit is vooral handig als een woord op meerdere manieren gespeld kan worden (maar hetzelfde betekenen), zoals bijvoorbeeld in zowel een Britse variant als een Amerikaanse variant. Bijvoorbeeld
Zoekvelden
Als je je basis zoekstring invoert in de zoekbalk, dan zal er in de regel worden gekeken of de zoektermen ergens in de tekst van het artikel voorkomen. Dit kan potentieel veel ruis opleveren. Door je zoekopdracht te beperken tot een aan aantal zoekvelden wordt je zoekopdracht meer gefocust. Via Advanced Search kun je je zoekopdracht zo instellen dat je alleen in bepaalde velden zoekt, zoals titel en/of abstract, keywords, of subject.
Bijvoorbeeld: "language development disorder"[abstract] AND "primary school"[abstract] AND "teaching materials"[abstract]
Let op: elke databank heeft zijn eigen structuur en zoekvelden, dus pas je zoekopdracht altijd aan op de database!
Zie hier een mooie visualisatie van een zoekstring uit een scoping review paper.
Heb je vragen of kom je er niet uit? Neem contact op met de Informatiespecialist Onderzoek van jouw kenniscentrum, of kijk bij support & contact voor meer tips en advies.