De belangrijkste kenmerken
Een rapid review is qua methode vergelijkbaar met systematisch literatuuronderzoek. Vanwege het gestroomlijnde, en soms zelfs ingekorte, proces, kan je de review echter in kortere tijd voltooien. Rapid reviews worden vooral gebruikt bij nieuwe (maatschappelijke) ontwikkelingen of opkomende onderzoeksonderwerpen, updates van eerdere reviews, of om in kaart te brengen wat er bekend is over de werking van nieuw beleid of een (medische) interventie. De urgentie van de vraag naar kennis over een onderwerp is dan ook kenmerkend voor een rapid review. Een ander kenmerk is dat key stakeholders (bijvoorbeeld beleidsmakers, medisch specialisten, lezersdoelgroep van je review) actief worden betrokken in het review proces: zij kunnen input geven over de onderzoeksvraag, de in- en exclusiecriteria die worden opgesteld en kunnen worden betrokken in het screeningsproces.
Hoe kan het onderzoeksproces versneld worden?
Je kunt op verschillende punten in het proces keuzes maken die het proces kunnen versnellen. Let wel: het uitgangspunt van een rapid review blijft dat het een grondige, transparante en reproduceerbare methode heeft. Deze gids volgt de aanbevelingen van de Cochrane rapid review methode en geeft (onder meer) de volgende tips:
Verderop in deze gids lees je per fase van het literatuuronderzoek wat de minimale eisen zijn voor het correct uitvoeren van een rapid review, en waar mogelijkheden liggen om het proces verder te versnellen.
Wat heb je nodig voor een rapid review?
Bepaal je onderzoeksvraag en zoekstrategie, leg die vast in een protocol
Het opstellen van een review protocol is een vast onderdeel van een rapid review. Hierin leg je onder andere vast wat je onderzoeksvraag is, welke in- en exclusiecriteria je hebt gekozen en welke databanken je gaat doorzoeken. Door mogelijke maatschappelijke, medische of beleidsmatige ontwikkelingen kan het zijn dat het review protocol moet worden aangepast. Zorg dan ook voor voldoende ruimte voor wijzigingen in het protocol, en onderbouw en documenteer eventuele wijzigingen goed en zorgvuldig. Verdere aanbevelingen zijn:
Registreer het protocol
Net zoals een systematic review wordt het sterk aangeraden om een protocol op te stellen voor je rapid review. Je protocol kun je registreren in Cochrane Library, PROSPERO or Open Science Framework (OSF). Je protocol is in principe een levend document: je mag wijzigingen aanbrengen als dit noodzakelijk blijkt, maar zorg er wel voor dat je deze aanpassingen goed documenteert.
Zoekopdracht uitvoeren
Cochrane rapid review raadt aan om in elk geval Cochrane CENTRAL, MEDLINE en Embase te doorzoeken. Via de Hanzehogeschool heb je toegang tot MEDLINE, maar helaas niet tot Embase. Als je (ook) een (gast)account hebt bij een universiteit, dan kun je wellicht via die portal toegang krijgen tot Embase. Je kunt daarnaast ook nog wat specialistischere databases doorzoeken, zoals CINAHL en PsychInfo, maar doe dit alleen als dit ook nauw aansluit bij het onderzoeksonderwerp. Om tijd en middelen te besparen is het aan te raden om het gebruik van grijze literatuur en aanvullende zoekopdrachten te beperken.
Ontdubbelen
Zie ook de sectie 'uitvoering' in systematic review.
Screenen van de abstracts op basis van titel en abstract
Hanteer een gestandaardiseerd formulier om tijdens het screeningsproces te bepalen of een titel geïncludeerd moet worden of niet. Hiermee wordt het proces gestroomlijnd en bespaar je tijd. Tip: voer een pilot screening uit met 30-50 abstracts voor het gehele screening team om het formulier te testen en om de screening te kalibreren: beoordeelt iedereen de abstracts op dezelfde manier, worden de vragen van het formulier op dezelfde manier geïnterpreteerd? Laat minimaal 20% van de abstracts screenen door twee of meer reviewers en bepaal vooraf hoe eventuele conflicts worden behandeld. Laat één reviewer de overige abstracts screenen - een tweede reviewer gaat vervolgens alle geëxcludeerde abstracts nog eens bij langs. Behandel concflicterende beslissingen en documenteer het proces nauwkeurig.
Critical appraisal van de fulltexts
Net zoals het reviewen van de abstracts, is het aan te raden om een klein deel (5-10) van de artikelen eerst door het gehele screening team te laten beoordelen om het screening formulier te testen en de beoordelingen te kaliberen. Een enkele reviewer kan de full texts screenen; een tweede reviewer gaat nog eens alle geëxcludeerde artikelen bij langs.
Data extractie
Laat een enkele reviewer een pilot uitvoeren voor de data-extractie; een tweede reviewer controleert of de data-extractie correct en volledig is uitgevoerd. Beperk de data-extractie tot een kleine set aan onderwerpen. Gerbuik eventueel data van eerdere systematic reviews om tijd te winnen voor dit onderdeel.
Risk of Bias Assessment
Gebruik bij voorkeur een gedegen risk of bias tool die past bij de betreffende study designs. Laat een enkele reviewer de risk of bias uitvoeren, waarbij een tweede reviewer de volledigheid en correctheid van de risk of bias nog eens verifieert. Voer de risk of bias assessment uit op enkel de belangrjkste onderdelen.
Lees de author's guide van het betreffende journal
Heb je al een (wetenschappelijk) tijdschrift in gedachten waar je graag zou publiceren? Lees dan zeker de author’s guide en/of instructions voordat je begint te schrijven, zodat je vooraf weet wat de eisen (bijvoorbeeld maximum aantal woorden, structuur) zijn voor een systematic review publicatie in het betreffende tijdschrift.
Vermeld de zoekstrategie
Om de transparantie en reproduceerbaarheid van je literatuuronderzoek te vergroten is het van belang om je zoekstrategie te vermelden in je artikel. Lees hier meer over in dit artikel. Ter inspiratie hebben we in de bronnenlijst hieronder een aantal rapid reviews toegevoegd. Alle publicaties zijn open access gepubliceerd.
Samenvatting van de resultaten
In een rapid review van je de resutlaten op verhalende wijze samen, bijvoorbeeld per thema, interventie, of doelgroep. Het uitvoeren en rapporteren van een meta-analyse is niet verplicht voor een rapid review: doe dit alleen als dit ook echt passend is, bijvoorbeeld als je genoeg studies bij elkaar kunt zetten om te vergelijken.
Rapid reviews die open access gepubliceerd zijn:
Visram, S., Cheetham, M., Riby, D. M., Crossley, S. J., & Lake, A. A. (2016). Consumption of energy drinks by children and young people: a rapid review examining evidence of physical effects and consumer attitudes. BMJ open, 6(10), e010380. DOI: 10.1136/bmjopen-2015-010380
Heb je vragen of kom je er niet uit? Neem contact op met de Informatiespecialist Onderzoek van jouw kenniscentrum, of kijk bij support & contact voor meer tips en advies.