Medewerkers en Intellectueel Eigendom
Vernieuwing en innovatie liggen ten grondslag aan bedrijven die zich succesvol ontwikkelen. Het zijn in veel gevallen de medewerkers van die bedrijven die vanuit hun creativiteit die vernieuwing en innovatie vorm geven. Aan wie komen echter de rechten daarop toe: aan de medewerker of aan de werkgever (het bedrijf)?
Intellectueel Eigendom voor medewerkers in de wet
Op grond van de cao is de Hanze rechthebbende van eventuele intellectuele eigendomsrechten op de door een medewerker ontwikkelde resultaten. Daarbij is van belang of het resultaat is ontwikkeld in het kader van de werkzaamheden voor de Hanze (dus niet of dit binnen of buiten de reguliere werktijd en aantal uren van de aanstelling is gedaan). Dit geldt zowel voor docerend en ondersteunend personeel als voor onderzoekers.
In april 2023 is het Richtsnoer Intellectueel Eigendom binnen hogescholen in de relatie medewerker - instelling opgesteld. Hierin staat een overzicht van het geldende intellectueel eigendomsrecht en de rechtspositie daarin van hogescholen en de voor hen werkzame personen.
Dat kunnen werknemers zijn die in loondienst zijn bij een hogeschool, maar ook bijvoorbeeld ZZP-ers, uitzendkrachten of gedetacheerden. Juist het feit dat daarin allerlei constructies en varianten bestaan, maakt de materie complex en schept de behoefte aan een landelijk kader dat hierin richting kan geven. In het richtsnoer is ook aandacht besteed aan open science/open access.
Werknemer in loondienst
Het grootste deel van de medewerkers van een hogeschool zal daar in dienst zijn op basis van een arbeidsovereenkomst. Deze arbeidsovereenkomsten worden beheerst door de cao-hbo. Voor wat betreft IE-rechten op werken die werknemers voortbrengen binnen hun functie, geldt het wettelijke uitgangspunt, namelijk dat de hogeschool rechthebbende is van de ontstane IE-rechten.
ZZP-ers (bv. experts/gastdocenten) via een Overeenkomst van Opdracht
Hier betreft het medewerkers die niet in loondienst zijn bij de hogeschool. Je kunt spreken van een opdrachtgever en een opdrachtnemer. De voorwaarden waaronder de Overeenkomst van Opdracht wordt aangegaan zijn bepalend.
Gedetacheerden
Een medewerker die is gedetacheerd bij de instelling (de inlener), heeft een arbeidsovereenkomst met een externe werkgever (de uitlener). Het is raadzaam om afspraken over IE vast te leggen in de detacheringsovereenkomst tussen inlener en uitlener, met akkoord van de gedetacheerde.
Uitzendkrachten
Hoe de IE-rechten van een medewerker die in dienst is bij een uitzendbureau zijn geregeld, is afhankelijk van de gemaakte afspraken tussen (1) uitzendkracht en uitzendbureau en (2) uitzendbureau en instelling.
Verwante informatie
- Open Science Kader
Richtlijnen en handreikingen voor Open Science praktijken aan de Hanze. - Richtsnoer IE voor medewerkers
Een richtsnoer dat meer duiding geeft met betrekking tot intellectueel eigendom binnen de relatie tussen een hogeschool en de voor haar werkzame personen, opgesteld door een werkgroep bestaande uit juristen van hogescholen, onder leiding van de Vereniging Hogescholen. - Rijksdienst voor Ondernemend Nederland
Informatie van de Rijksdienst voor Ondernemend Nederland over octrooien voor docenten, studenten en onderzoekers.