Inleiding

 

Doel van deze gids:

  • Het vergroten van de basiskennis over Open Leermaterialen bij docenten, onderwijsondersteuners en het management.
  • Te gebruiken als naslagwerk bij de advisering en ondersteuning van Open Leermaterialen.

Waarom open leermaterialen?

Bestuurders van Universiteiten van Nederland, de Vereniging Hogescholen en SURF hebben gezamenlijk de Verklaring Nationale aanpak digitale en open leermaterialen ondertekend. Hiermee committeren de Nederlandse hogeronderwijsinstellingen zich aan het gezamenlijk creëren, delen, hergebruiken en inkopen van leermaterialen. Dit initiatief sluit aan bij de nationale en internationale ambitie om leermaterialen breed toegankelijk te maken.

 

Regeling OpenUp (Npuls)

Hanze neemt sinds oktober '24 deel aan de landelijke regeling OpenUp, onder de paraplu van het programma Digitale Transformatie.

Doel van de regeling is de digitale open leermaterialen op de kaart te zetten in de instelling. 

De regeling focust zich op doorontwikkeling op 6 gebieden: Visie & Beleid, Ondersteuning, Professionalisering, Cultuur, Samenwerking en Infrastructuur.

Op Mijnhanze.nl vindt je de projectpagina Digitale open leermaterialen.

Go Open!

 

Open Onderwijs is een filosofie over de manier waarop mensen kennis zouden moeten produceren, delen en erop voortbouwen. Voorstanders van open onderwijs geloven dat iedereen in de wereld toegang zou moeten hebben tot educatieve ervaringen en bronnen van hoge kwaliteit, en ze werken aan het wegnemen van barrières voor dit doel.

- Opensource.com

  • Open onderwijs houdt in dat er gebruik wordt gemaakt van vrij beschikbare onderwijsmaterialen die aangepast en opnieuw gedeeld kunnen worden. Dit is de essentie van open leermaterialen!

  • Docenten kunnen eigen materialen delen door middel van open licenties.

Open leermaterialen

Open leermaterialen zijn leer-, onderwijs- en onderzoeksmaterialen in elk formaat of medium die voor iedereen vrij beschikbaar zijn. Ze behoren tot het publieke domein of zijn voorzien van een open licentie, waardoor anderen ze gratis mogen gebruiken, aanpassen, hergebruiken en opnieuw verspreiden.

Internationaal worden open leermaterialen open educational resources (OER) genoemd. 

Bron: Unesco 

VOORDELEN:

  • gratis toegang tot diverse leermaterialen voor studenten,

  • kenniscreatie in vakcommunities voor hogere kwaliteit,

  • lagere kosten van het onderwijs voor de instelling.

 

Door gebruik te maken van open leermaterialen kunnen docenten hun lessen verrijken en aanpassen tot meer student-gerichte, interactieve ervaringen. 

Dit alles draagt bij aan kostenbesparing en het wegnemen van barrières voor kwalitatief goed onderwijs.

Gebruik en ontwikkeling van open leermaterialen helpen om de ambities van flexibiliseringleven lang ontwikkelendiversiteit en inclusie te realiseren.

5R raamwerk van "Open"

 

Het door David Wiley, opgestelde 5R raamwerk definieert de belangrijkste kenmerken van “open” content. Materiaal wordt alleen als “open” beschouwd als je de volgende rechten hebt als je hem gebruikt:

  • RETAIN = het recht om kopieën van de inhoud te maken, te bezitten en te beheren
  • REUSE = het recht om de inhoud op allerlei manieren te gebruiken (bijv. in een klas, in een studiegroep, op een website, in een video)
  • REVISE = het recht om de inhoud zelf aan te passen, te wijzigen of te veranderen (bijv. de inhoud in een andere taal vertalen)
  • REMIX = het recht om de originele of herziene inhoud te combineren met andere open inhoud om iets nieuws te maken (bijv. de inhoud verwerken in een mashup)
  • REDISTRIBUTE = het recht om kopieën van de originele inhoud, je revisies of je remixen met anderen te delen (bijvoorbeeld een kopie van de inhoud aan een vriend geven) 

David Wiley  CC-BY  van http://opencontent.org/blog/archives/3221

 

Platform Edusources

Het in 2021 gelanceerde platform van SURF biedt toegang tot open en online leermaterialen voor WO, HBO en MBO op verschillende vakgebieden. 

Wat zijn de voordelen van materialen op Edusources?

  • actuele collectie,
  • materialen voldoen aan de kwaliteitseisen opgesteld door de vakcommunity's,
  • materialen hebben een CC-licentie om vrij te delen en te gebruiken in het onderwijs,
  • inspiratie voor docenten: inhoudelijke vernieuwing, nieuwe werkvormen.

Ontdek het zelf op Edusources.

 

Hanze op Edusources

 

Een aantal Hanze-docenten doet al mee met het ontwikkelen en delen van open leermaterialen op Edusources!

 

Zie een overzicht van vakcommunities waar Hanze een bijdrage aan levert of is een initiator van op de pagina in deze gids Open leermaterialen maken --> Samen ontwikkelen in vakcommunity's --> Voorbeelden vakcommunities.

Verwante Informatie

Initiatief van Npuls, faciliteert het effectief inzetten van digitale leermaterialen en is de linking pin in een netwerk om gezamenlijk tot kwalitatieve, impactvolle en betaalbare leermaterialen te komen.

[anchornavigation]